Արտգործնախարար Էդվարդ Նալբանդյանի խոսքը Դիվանագետի օրվա կապակցությամբ ԱԳՆ աշխատակազմի հետ հանդիպմանը

Սիրելի գործընկերներ, Այսօր մենք նշում ենք Դիվանագետի օրը, և պատակահան չէ, որ հենց այս օրն է ընտրված. մարտի 2-ին քսանչորս տարի առաջ Հայաստանը դարձավ Միավորված ազգերի կազմակերպության անդամ։ Հատկանշական է, որ այս տարի մենք այն նշում ենք ընդգրկված լինելով ՄԱԿ-ի պատվո ցանկում՝ որպես կառույցի ամենապարտաճանաչ անդամներից մեկը։ Դիվանագետի օրվա ընդգրկումը Հայաստանի տոնացույցում ժամանակի պահանջ էր։ Դա վկայում է այն կարևորության մասին, որ տրվում է երկրի ղեկավարության և հասարակության կողմից պետության արտաքին քաղաքականությանը։ Դժվար պայմաններում տեղի ունեցավ հայկական դիվանագիտության ծնունդը. իրեն զգացնել էր տալիս կադրերի, ռեսուրսների և փորձի պակասը: Սակայն հետևողական ջանքերի, նպատակաուղղված աշխատանքի շնորհիվ բավական կարճ ժամանակահատվածում հնարավոր եղավ ձևավորել մեր արտաքին քաղաքական օրակարգը, որը կոչված է ծառայելու ի շահ Հայոց պետականության և հայ ժողովրդի անվտանգության ու բարօրության: Մեր պետության սահմանները զենքով պաշտպանելուն զուգահեռ անհրաժեշտ եղավ ջանքեր գործադրել՝ պաշտպանելու մեր նորանկախ Հայրենիքի շահերը միջազգային ասպարեզում։ Այդ նվիրական և, միևնույն ժամանակ, պատասխանատու գործը ստանձնեցին մեր դիվանագետները։ Արցախի դեմ Բաքվի սանձազերծած պատերազմական ակտիվ գործողությունները, Թուրքիայի և Ադրբեջանի կողմից իրականացվող շրջափակումը, Խորհրդային միության փլուզման հետ կապված դժվարությունները նախանշեցին այն բարդագույն խնդիրների առկայությունը, որոնց պայմաններում հայ դիվանագիտությունը պետք է կայանար և Հայաստանի ձայնը լսելի և ըմբռնելի դարձներ ողջ աշխարհում: Մասնագիտական առանձնահատկություններից ելնելով՝ դիվանագետների գործունեության մասին ոչ ամեն ինչ է հայտնի դառնում հանրությանը։ Կատարվում է մեծ ծավալի աշխատանք, որի միայն վերջնական արդյունքն է հայտնի դառնում։ Յուրաքանչյուր դիվանագետ պետք է հետևողականորեն, բայց համեստորեն իրականացնի իր պարտականությունները և նրան չպետք է հետաքրքրեն դափնիները: Դիվանագետի ձեռքբերումները Հայրենիքի համար են, և մեզ դա է կարևոր։ Միջազգային հարաբերությունների ներկայիս բարդ պայմաններում մեր դիվանագիտությունը ստեղծարար կերպով աշխատում է Հանրապետության Նախագահի նախանշած արտաքին քաղաքական առաջնահերթությունների իրագործման ուղղությամբ։ Մենք ցանկանում ենք զարգացնել համագործակցությունը բոլոր երկրների հետ՝ իրավահավասարության, փոխվստահության հիման վրա, միմյանց շահերը հարգելով։ Պատրաստ ենք կարգավորել հարաբերություններն այն երկրների հետ, ում հետ կան խնդիրներ: Հենց այս տեսլականով ենք մենք առաջնորդվում մեր գործողություններում։ Մեր դիվանագիտության առջև խնդիր է դրված ամրապնդել Հայաստանի արտաքին անվտանգության բաղադրիչը, ապահովել մեր Հայրենիքի հարատև զարգացման համար արտաքին բարենպաստ պայմանները, առաջ մղել Հայաստանի տնտեսական շահերը, մեր երկիրը լավագույնս ներկայացնել աշխարհին, ցույց տալու այն ուժն ու կարողությունները, որ առկա են մեր մեջ, առավել ամրապնդել միջազգային ասպարեզում և կազմակերպություններում մեր ակտիվ դերակատարությունը, չսպասել, թե այս կամ այն գործընկեր պետությունը կամ միջազգային կառույցը ինչ կարող է առաջարկել մեզ, այլ հանդես գալ դրական օրակարգ ձևավորելուն միտված սեփական նախաձեռնություններով, չեզոքացնել տարբեր հարթակներում տարաբնույթ աղբյուրներից սնվող մեր դեմ ուղղված նախաձեռնությունները, ավելացնել աշխարհում մեր բարեկամների թիվը։ Յուրաքանչյուր պետության արտաքին քաղաքականության հիմքում սեփական երկրի շահն է, և, ըստ այդմ, բազմապիսի ու տարբեր են և խնդիրները, և դրանց լուծման եղանակները: Մեր դիվանագետները պաշտպանում են ոչ միայն Հայաստանի Հանրապետության և նրա քաղաքացիների շահերն արտերկրում, այլև աշխարհով մեկ սփռված մեր հայրենակիցների իրավունքները: Ղարաբաղյան հիմնահարցի կարգավորումը հանդիսանում է ՀՀ արտաքին քաղաքականության գլխավոր առաջնահերթություններից, որի հիմքում ընկած է Արցախի ժողովրդի ազատ կամարտահայտությունը, սեփական ճակատագիրը ինքնուրույն որոշելու իրավունքի ճանաչումը: Անցյալ տարի ամբողջ աշխարհում նշվեց Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցը: Տեղի ունեցան հազարավոր միջոցառումներ, նորանոր երկրներ և միջազգային կազմակերպություններ ճանաչեցին և դատապարտեցին Հայոց ցեղասպանությունը։ Հայկական դիվանագիտությունը կանգ չի առնելու, չի բավարարվելու ձեռքբերածով, մենք շարունակելու ենք հետևողական աշխատանքն այս ուղղությամբ, շարունակելու ենք նախաձեռնողական ջանքերը մարդկության դեմ նոր հանցագործությունների, ցեղասպանությունների կանխարգելման նպատակով։ Անցյալ տարի արտգործնախարարության ջանքերով իրականացվեց մի քանի խոշորագույն միջոցառում՝ «Ընդդեմ ցեղասպանության հանցագործության» գլոբալ ֆորումը, Ֆրանկոֆոնիայի միջազգային կազմակերպության արտգործնախարարների 31-րդ համաժողովը, Մոսկվայի Միջազգային հարաբերությունների պետական ինստիտուտի շրջանավարտների միջազգային ֆորումը, որոնք իրենց բովանդակային և կազմակերպչական առումներով եթե չէին գերազանցում, ապա չէին էլ զիջում միջազգային նմանատիպ միջոցառումների: Դա եկավ ևս մեկ անգամ ապացուցելու այն, որ նույնիսկ սահմանափակ ռեսուրսներով հնարավոր է իրականություն դարձնել հավակնոտ ծրագրեր, և մենք ի զորու ենք դա անել։ Հարգելի գործընկերներ, Դիվանագետի համար աշխատանքային օրվա սկիզբն ու ավարտը, ընդմիջումը և արձակուրդը հարաբերական իմաստ ունեն, քանի որ դրանք հաճախ չեն տեղավորվում համընդհանուր ընկալումների մեջ։ Դիվանագետները հաճախ ստիպված են լինում արտերկրում արագ ադապտացվել նոր պայմաններին, պատահում է նաև շատ ծանր, դժվար, անգամ պատերազմական պայմաններին, քաշել հայրենիքի կարոտը, կրել ընտանիքի, երեխաների տեղափոխման հետ կապված դժվարությունները։ Ցանկանում եմ այսօր առանձնահատուկ երախտիքի խոսքս հղել Հալեպում, Դամասկոսում, Բաղդադում աշխատող մեր դիվանագետներին՝ մաղթելով ուժ, կորով ու անփորձանք ծառայություն: Կցանկանայի շնորհակալություն հայտնել դիվանագետների ընտանիքների անդամներին, ովքեր իրենց ըմբռնումով և համբերատարությամբ մեր ճանապարհի անբաժան ուղեկիցներն են։ Ցանկանում եմ ընդգծել մեր վարչատեխնիկական անձնակազմի կարևոր դերակատարությունը՝ մեր աշխատանքներին գործուն աջակցության համար։ Չեմ կարող չանդրադառնալ նաև վերջին տարիներին դիվանագիտական ծառայության շարքերը համալրած տասնյակ երիտասարդներին, ովքեր ուսում են ստացել ԱԳՆ դիվանագիտական դպրոցում: Նրանց եռանդը նոր շունչ է հաղորդել մեր աշխատանքին ոչ միայն կենտրոնական ապարատում, այլև՝ արտերկրում գործող Հայաստանի դիվանագիտական առաքելություններում: Համոզված եմ, որ ապագայում այս սերունդը արժանի շարունակողը կդառնա և, ինչո՞ւ ոչ, կգերազանցի մեր սերնդի դիվանագետներին: Այս տարի նշվող դիվանագետի օրը հատկապես խորհրդանշական է, քանզի սա առաջին տարին է, երբ մենք նշում ենք այն Արտաքին գործերի նախարարության նոր շենքում։ Կրկնեմ այն ինչ արդեն մեկ անգամ ասել էի. մենք այստեղ տեղափոխվել ենք մեր սրտերում կարոտ, ջերմ զգացմունքներ և հիշողություններ ունենալով՝ կապված նախկինի հետ։ Տեղափոխվում ենք այն նույն զգացմունքներով, ինչպես որ որևէ ընտանիք տեղափոխվում է նոր տուն: Ընտանիք, որովհետև մենք՝ դիվանագետներս, թե արտգործնախարարության կենտրոնական ապարատում, թե դեսպանություններում ապրում և գործում ենք որպես մեկ ընտանիք։ Շատ անգամ շատ ավելի ժամանակ ենք անցկացնում աշխատատեղերում, քան՝ մեր ընտանիքներում։ Բավական լավ տրամադրություններով ենք տեղափոխվել նոր շենք՝ շատ ավելի հարամարավետ և ներկայանալի: Մեր բոլորի անունից նորից շնորհակալություն եմ ցանկանում հայտնել մեր երկրի բարձրագույն ղեկավարությանը, նաև՝ ճարտարապետներին, շինարարներին, բոլոր նրանց, ովքեր հնարավոր դարձրին այս թամանյանական ոճի նոր շենքի ծրագրի իրականացումը: Իսկ մեզ բոլորիս շնորհավորում եմ այս նորամուտի կապակցությամբ։ Սիրելի գործընկերներ, Ձեր շարունակական ու անխոնջ աշխատանքով դուք մեր երկրի հայելին եք հանդիսանում: Կրկին շնորհավորելով ձեզ մասնագիտական տոնի առթիվ՝ ցանկանում եմ, որ այդ հայելին մշտապես պահպանի այն պարզությունը և պայծառությունը, որի միջով նայելիս աշխարհի տարբեր հատվածներում լավագույնս կկարողանան ճանաչել և համակրանքով վերաբերվել Հայաստանին ու հայ ժողովրդին: Ցանկանում եմ ևս մեկ անգամ շնորհավորել բոլոր հայ դիվանագետներին՝ մասնագիտական տոնի կապակցությամբ, մաղթել նորանոր հաջողություններ: