1435 դիտում
17:29 16-10-2024
Առաջնայինը խառնվել է երկրորդականին. Դավիթ Անանյան
Երբ պետականության հիմքերը խարխլվում ու քանդվում են, երբ միջազգային իրավունքի տեսանկյունից պետության սուբյեկտայնության փաստացի կորստի գործընթաց է ընթանում, թվում է, թե հանրության համար հենց դա պետք է դառնա բուռն հասարակական-քաղաքական բանավեճի և համախմբման ակնկալիքով լայն քննարկման առարկա։ Սակայն իրականում ամեն ինչ այլ կերպ է մեր երկում: Այս մասին իր էջում գրել է ՊԵԿ նախկին նախագահ Դավիթ Անանյանը։
Նա ընդգծել է՝ պատմական իրադարձությունների զարգացման ներկա փուլում, երբ քաղաքական ճգնաժամերի փոթորիկը գնալով ուժգնանում է, իսկ պետական ինստիտուտների նկատմամբ վստահությունն անվերահսկելիորեն անկում է ապրում, հասարակության, ինչպես նաև քաղաքական հավակնություններ ունեցողների (կամ այդպիսի նկրտումներ ցուցադրողների) ուշադրությունը կենտրոնացած է գործադիր, օրենսդիր կամ իշխանության այլ թևերի ու կառույցների առանձին ներկայացուցիչների միջև փողոցային վեճերի քննարկման վրա։
«Այս դիտարկումը կրկին ստիպում է մեզ արձանագրել, որ մեր քաղաքական օրակարգում հիմնականն ու երկրորդականը վերջնականապես միաձուլվել են մեկ անբաժանելի ամբողջության մեջ՝ առաջնայինը խառնվել է երկրորդականին։ Ակտիվորեն քննարկվում է այս կամ այն իշխանավորի ամբարտավան կեցվածքը, նրա հետագա պաշտոնավարման դադարեցման հավանականությունը, ներիշխանական «ռազբորկաների» արդյունքում ընտրովի արդարադատություն իրականացնելու՝ ուժայինների «ինքնախոստովանությունը» և այլն։
Սա նման է այն իրավիճակին, երբ խարխլված հիմքով շենքի հիմնանորոգման համապարփակ նախագծեր առաջարկելու փոխարեն, լուրջ դեմքերի արտահայտությամբ քննարկվում է տանիքի սալիկները փոխարինելու անհրաժեշտությունը։
Ակնհայտ է, որ նման պայմաններում պետականության՝ արդեն դե յուրե կորուստը յոթ սարերից այն կողմ չէ, հետևաբար, հասարակական-քաղաքական դիսկուրսը պետք է լրջանա՝ վերանայելով իր առաջնահերթությունները և կենտրոնանալով պետության գոյատևման և վերականգնման կարևորագույն մարտահրավերների վրա: Միայն լայն և խորքային բանավեճի, ողջախոհությանը դիմելու և հիմնարար խնդիրների, այլ ոչ թե մակերեսային բախումների վրա կենտրոնանալու միջոցով է կարելի գտնել երկրի պետականության սուբյեկտայնության փշրանքները համախմբելու և անդունդից դուրս հանելու ճանապարհը:
Չնայած․․․ ազնվորեն պետք է խոստովանել, որ այս ամենը ժամանակակից քաղաքական համատեքստում հիշեցնում է մեկ ռեժիսորի կողմից միաժամանակ բեմադրված և ընթացող մի քանի պիեսների, որոնց հիմնական նպատակը՝ հենց առաջնայինը երկրորդականի հետ խառնելն է՝ նպատակ հետապնդելով առաջիկա (արտահերթ կամ հերթական) ընտրություններից առաջ ընտրազանգվածի պառակտման ու մասնատման, ինչպես նաև ընդդիմադիրների ուժերի ապակենտրոնացման ու ջլատման»,-գրում է նա։
Նա ընդգծել է՝ պատմական իրադարձությունների զարգացման ներկա փուլում, երբ քաղաքական ճգնաժամերի փոթորիկը գնալով ուժգնանում է, իսկ պետական ինստիտուտների նկատմամբ վստահությունն անվերահսկելիորեն անկում է ապրում, հասարակության, ինչպես նաև քաղաքական հավակնություններ ունեցողների (կամ այդպիսի նկրտումներ ցուցադրողների) ուշադրությունը կենտրոնացած է գործադիր, օրենսդիր կամ իշխանության այլ թևերի ու կառույցների առանձին ներկայացուցիչների միջև փողոցային վեճերի քննարկման վրա։
«Այս դիտարկումը կրկին ստիպում է մեզ արձանագրել, որ մեր քաղաքական օրակարգում հիմնականն ու երկրորդականը վերջնականապես միաձուլվել են մեկ անբաժանելի ամբողջության մեջ՝ առաջնայինը խառնվել է երկրորդականին։ Ակտիվորեն քննարկվում է այս կամ այն իշխանավորի ամբարտավան կեցվածքը, նրա հետագա պաշտոնավարման դադարեցման հավանականությունը, ներիշխանական «ռազբորկաների» արդյունքում ընտրովի արդարադատություն իրականացնելու՝ ուժայինների «ինքնախոստովանությունը» և այլն։
Սա նման է այն իրավիճակին, երբ խարխլված հիմքով շենքի հիմնանորոգման համապարփակ նախագծեր առաջարկելու փոխարեն, լուրջ դեմքերի արտահայտությամբ քննարկվում է տանիքի սալիկները փոխարինելու անհրաժեշտությունը։
Ակնհայտ է, որ նման պայմաններում պետականության՝ արդեն դե յուրե կորուստը յոթ սարերից այն կողմ չէ, հետևաբար, հասարակական-քաղաքական դիսկուրսը պետք է լրջանա՝ վերանայելով իր առաջնահերթությունները և կենտրոնանալով պետության գոյատևման և վերականգնման կարևորագույն մարտահրավերների վրա: Միայն լայն և խորքային բանավեճի, ողջախոհությանը դիմելու և հիմնարար խնդիրների, այլ ոչ թե մակերեսային բախումների վրա կենտրոնանալու միջոցով է կարելի գտնել երկրի պետականության սուբյեկտայնության փշրանքները համախմբելու և անդունդից դուրս հանելու ճանապարհը:
Չնայած․․․ ազնվորեն պետք է խոստովանել, որ այս ամենը ժամանակակից քաղաքական համատեքստում հիշեցնում է մեկ ռեժիսորի կողմից միաժամանակ բեմադրված և ընթացող մի քանի պիեսների, որոնց հիմնական նպատակը՝ հենց առաջնայինը երկրորդականի հետ խառնելն է՝ նպատակ հետապնդելով առաջիկա (արտահերթ կամ հերթական) ընտրություններից առաջ ընտրազանգվածի պառակտման ու մասնատման, ինչպես նաև ընդդիմադիրների ուժերի ապակենտրոնացման ու ջլատման»,-գրում է նա։
Նմանատիպ նյութեր
1654 դիտում
20:05 13-12-2018
Վթարային ջրանջատում Դիլիջան քաղաքում նոյեմբերի 13/14-ին. առաջնայինը սպառողների առողջությունն է
2638 դիտում
10:37 10-01-2020
Առաջնայինը աշխատանքի և աշխատողի խրախուսումն է․ «Հայաստանի Հանրապետություն»
7011 դիտում
21:10 28-02-2021
Արսեն Ջուլֆալակյան. Այս պահին առաջնայինը պետականությունը պահպանելն է
Այս բաժնից
871 դիտում
23:41 15-01-2025
Հունվարի 17-ին պիկետ կկազմակերպվի Բաքվում ռազմագերիներին ազատ արձակելու պահանջով
1072 դիտում
22:52 15-01-2025
Ադրբեջանցիները Գանձասարի վանական համալիրը համարում են «աղվանական»
1018 դիտում
21:46 15-01-2025
ՔՊ-ն նենգափոխում է հայ-ամերիկյան հարաբերությունների բովանդակությունը` ի վնաս ՀՀ շահերի․ Արման Թաթոյան